Spis treści:
Łokieć – ruchomy, ale wymagający staw
Staw łokciowy to nie tylko jedno „zgięcie i wyprost”. To złożone połączenie trzech kości (ramiennej, łokciowej i promieniowej), wielu więzadeł, kaletek i mięśni odpowiadających za ruchy nie tylko łokcia, ale też nadgarstka i palców. Ze względu na swoją złożoność i narażenie na przeciążenia, łokieć jest stawem, w którym często dochodzi do mikrourazów, stanów zapalnych i napięć mięśniowo-powięziowych.
Najczęstsze przyczyny bólu łokcia
„Łokieć tenisisty” – zapalenie nadkłykcia bocznego
To jedno z najczęstszych schorzeń łokcia, mimo że… większość pacjentów nigdy nie grała w tenisa. Problem dotyczy przeciążenia mięśni prostowników nadgarstka, które przyczepiają się w okolicy bocznego nadkłykcia kości ramiennej. Objawy to:
- ból po zewnętrznej stronie łokcia,
- nasilenie przy ściskaniu, podnoszeniu, odkręcaniu,
- tkliwość przy dotyku miejsca przyczepu.
Często pojawia się u osób pracujących przy komputerze, mechaników, fryzjerów czy muzyków – wszędzie tam, gdzie dłonie są aktywne, a łokieć pozostaje w napięciu statycznym.
„Łokieć golfisty” – zapalenie nadkłykcia przyśrodkowego
Tu problem dotyczy z kolei mięśni zginaczy nadgarstka. Objawy pojawiają się po wewnętrznej stronie łokcia, często promieniując wzdłuż przedramienia. Dolegliwości mogą nasilać się przy:
- zginaniu nadgarstka z oporem,
- dźwiganiu torby, siatki z zakupami,
- ucisku przyśrodkowej okolicy łokcia.
Uraz – skręcenie, zwichnięcie, złamanie
Uderzenie, upadek na wyprostowaną rękę lub nagłe szarpnięcie może doprowadzić do urazu struktur stawu łokciowego. Objawy zwykle są nagłe i silne, często z towarzyszącym obrzękiem i ograniczeniem ruchomości. Najczęstsze przypadki to:
- skręcenie stawu łokciowego,
- zwichnięcie stawu ramienno-łokciowego,
- złamanie wyrostka łokciowego.
W takim przypadku warto jak najszybciej skonsultować się z ortopedą i wykonać badanie obrazowe.
Konflikty nerwowe – ucisk nerwu łokciowego
Nerw łokciowy biegnie tuż przy powierzchni kości. Jeśli jest jest podrażniany lub uciskany w obrębie rowka nerwu łokciowego, może dojść do objawów neurologicznych:
- drętwienie palców,
- promieniowanie bólu wzdłuż przedramienia,
- osłabienie chwytu.
Stan ten może wymagać nie tylko fizjoterapii, ale też diagnostyki neurologicznej.
Przeciążenia wynikające z pracy i sportu
Łokieć może boleć również z powodu przeciążeń wynikających z długotrwałej pracy w jednej pozycji, powtarzalnych ruchów lub braku regeneracji. Typowe sytuacje to:
- intensywne treningi siłowe (szczególnie z ciężarami przy zgiętym łokciu),
- gra na instrumentach (np. perkusja, gitara),
- wielogodzinne pisanie na klawiaturze.
W takich przypadkach zwykle nie chodzi o jeden konkretny uraz, lecz o sumę mikronapięć, które z czasem powodują ból, ograniczenia ruchu i obniżenie siły.
Kiedy problem jest poza łokciem?
Choć ból lokalizuje się w łokciu, jego przyczyna może leżeć wyżej lub niżej – np. w barku, kręgosłupie szyjnym, a nawet w nadgarstku. Dolegliwości mogą być efektem zaburzonego wzorca ruchowego całej kończyny górnej.
Przykład: u pacjenta z ograniczeniem ruchu w stawie ramiennym łokieć przejmuje nadmierne obciążenia, co prowadzi do przeciążeń w jego strukturach – mimo że nie ma żadnego urazu w samym stawie łokciowym.
Co warto zrobić przy bólu łokcia?
Jeśli ból jest umiarkowany i nie wynika z urazu:
- ogranicz czynności nasilające objawy,
- nie wykonuj ćwiczeń siłowych bez konsultacji,
- możesz stosować delikatne rolowanie mięśni przedramienia,
- unikaj ciągłego opierania łokcia na twardej powierzchni.
Jeśli jednak dolegliwości trwają dłużej niż kilka dni, nasilają się, promieniują do dłoni lub towarzyszy im drętwienie – nie zwlekaj z konsultacją. Trafna diagnoza to klucz do skutecznej terapii.
Jak wygląda leczenie bólu łokcia?
W zależności od przyczyny, leczenie może obejmować:
- terapię manualną i pracę na punktach spustowych,
- odciążenie struktur przez zmianę wzorców ruchowych,
- ćwiczenia stabilizujące i wzmacniające,
- czasowe ograniczenie obciążenia i edukację ergonomiczną,
- w niektórych przypadkach – farmakoterapię lub zabiegi ortopedyczne.
W naszym centrum fizjoterapeutycznym najpierw dokładnie analizujemy mechanizm powstawania bólu, a dopiero potem wdrażamy terapię – nie odwrotnie. Dzięki temu terapia odpowiada na przyczynę, a nie tylko na objawy.
Podsumowanie
Ból łokcia może mieć wiele przyczyn – od przeciążeniowych, przez neurologiczne, aż po urazowe. To, co z pozoru wydaje się błahym problemem, może prowadzić do poważniejszych ograniczeń, jeśli nie zostanie prawidłowo zdiagnozowane. Jeśli odczuwasz ból w obrębie łokcia, nie czekaj, aż sam minie – daj sobie szansę na szybszy powrót do pełnej sprawności.